خطر حملات به مساجد آلمان جدی است

ابتکار حمایت از مساجد با نام “هشتگ برندلینگ” در اواسط سال ۲۰۱۹، به عنوان اولین دفتر گزارش‌دهی حملات به مساجد در سراسر آلمان راه‌اندازی و چندی پیش، اولین گزارش‌های مربوط به این ابتکار درباره وضعیت مساجد در آلمان منتشر شد. این گزارش نشان می‌دهد که خطر حمله به مساجد و مسلمانان در آلمان جدی است. حال، سایت اسلامیک با یوسف ساری، مریم کوچوک‌حسین و شیما کوری سه محقق این ابتکار به گفت‌وگو پرداخته است. آن‌ها در این گفت‌وگو بر این مسئله تاکید کردند که خطر حمله به مساجد در آلمان جدی است. در ادامه، ترجمه بخش‌هایی از آن را می‌خوانید:

ابتکار حمایت از مساجد با نام “هشتگ برندلینگ” در سال ۲۰۱۹، کار خود را آغاز کرد و اولین گزارش آن نیز امسال منتشر شد. نکات مهم این گزارش چیست؟

یوسف ساری: اول از همه، باید بگویم که هنوز اطلاعات دقیقی درباره حملات به مساجد در سطح آلمان وجود ندارد. به طور مثال، گزارش‌های حملات به مساجد در رسانه‌های خبری آلمان، به ندرت و تنها با تایید منابع محلی، منتشر می‌شوند. این امر در مورد اطلاعات موجود در گزارش‌ها نیز صدق می‌کند. حتی ما شاهد انتشار گزارش‌های تکمیلی و ارائه اطلاعات بیشتر درباره حملات به مساجد نیستیم. در این شرایط، ما با استفاده از ابتکار “هشتگ برندلینگ”، تلاش می‌کنیم تا شکاف موجود در انتشار اطلاعات را از میان برداریم و توجه جامعه را به سمت اقشار آسیب‌دیده جلب کنیم. هرچند، در حال‌حاضر، حملات به مساجد بیشتر مورد توجه جامعه و سیاستمداران آلمان قرار می‌گیرد، اما پژوهش‌های ما نشان می‌دهد که ابراز همدردی با قربانیان در آلمان بسیار کم است. یافته‌های دیگر ما بیانگر این واقعیت است که جوامع اسلامی برای تامین خسارت‌های مالی، تنها هستند و تاکنون تنها در موارد نادری، خسارت وارده توسط بیمه ساختمان پوشش داده شده است. جالب است بدانید؛ حتی

در مواردی، شهرداری پوشش بیمه خود را لغو کرده است. بدین‌ترتیب در اکثر مواقع،‌ جوامع مساجد مجبور هستند تا خسارات وارده را از بودجه خودشان پرداخت کنند. به گفته مسئولان انجمن‌های اسلامی، در سال ۲۰۱۸، بیش از ۲۰۰ هزار یورو برای بازسازی بخش‌های آسیب‌دیده مساجد، هزینه شده است. با توجه به اینکه درآمد جوامع مساجد فقط از حق عضویت و کمک‌های مالی مسلمانان تشکیل می‌شود، تامین هزینه‌ها بسیار سخت است. همچنین براساس یافته‌های مهم ما، آسیب به اموال یکی از رایج‌ترین حملات به مساجد است و حدود نیمی از حوادث، توسط گروه‌های راست افراطی انجام می‌شود. علاوه بر این‌ها، ما متأسفانه متوجه شده‌ایم که فقط تعداد بسیار کمی از حوادث، یعنی ۹ شکایت از ۱۲۰ مورد ثبت‌شده، به نتیجه رسیده که این آمار نگران‌کننده است.

چگونه به این نتایج رسیدید و چرا اولین گزارش شما مربوط به سال ۲۰۱۸ است؟

ساری: ما به منابعی مانند گزارش‌های رسانه‌های محلی و ملی و همچنین محتوای رسانه‌های اجتماعی دسترسی داشتیم. سپس شرایط مساجد آسیب‌دیده را بررسی کردیم و مستندی در این ارتباط ساختیم. همچنین ما از پاسخ‌های دولت فدرال به سوالات نمایندگان درباره مسلمانان نیز استفاده کردیم. با این حال، مهمترین منبع ما، همواره جوامع اسلامی هستند. اعضای این سازمان‌ها به ما کمک می‌کنند تا اطلاعات اولیه را سریع‌تر به دست آوریم و با مدیران مساجد به گفت‌وگو بپردازیم. به عنوان مثال، جوامع اسلامی پس از تاسیس ابتکار حمایت از مساجد با نام “هشتگ برندلینگ”، ۶۸ نفر از اعضای خود را به ما معرفی کردند که در حملات به مساجد، متضرر شده بودند. درنتیجه، ما با این گروه درباره حملات سال ۲۰۱۸ مصاحبه کردیم. خوشبختانه تمام اطلاعات مربوط به حملات نیز در دسترس ما قرار گرفت. بدین‌ ترتیب، ما در مجموع ۱۲۰ حمله در سال ۲۰۱۸ ثبت کردیم.

در گزارش شما قید شده: نیمی از مساجد آلمان که مورد حمله قرار گرفته‌اند، به جایی شکایت نکرده‌اند. دلیل این امر چیست؟

مریم کوچوک‌حسین: دو دلیل اصلی برای آن وجود دارد؛ اول اینکه برخی از مساجد به اندازه‌ای هدف حمله قرار گرفته‌ بودند که مدیران مساجد مجبور بودند هر ماه به ایستگاه پلیس مراجعه کنند. طبیعی است که آن‌ها زمان کافی برای کار نداشتند. دلیل دوم هم این بود که بسیاری از اعضای مساجد تصور می‌کردند که تحقیقات پلیس به نتیجه نمی‌رسد و شکایت آن‌ها، هیچ فایده‌ای ندارد. این دلایل بیانگر این واقعیت است که موفقیت یا شکست تحقیقات مقامات امنیتی یا دادستان عمومی تأثیر زیادی بر احساس و رفتار جوامع آسیب دیده دارد. متاسفانه در سال ۲۰۱۸، تنها ۹ مورد از ۱۲۰ حمله ثبت شده به مساجد، به نتیجه رسید که این رقم بسیار کم است.

به گفته شما در مجموع ۱۲۰ حمله به مساجد در سال ۲۰۱۸ به ثبت رسیده است. روند سال‌های بعد چگونه بوده است؟

شیما کوری: متاسفانه بررسی‌های ما نشان می‌دهد که در سال‌های ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰، حملات به مساجد افزایش یافته است. ما در سال ۲۰۱۹، ۱۴۱ حمله به مسجد را ثبت کردیم و یکسال پس از آن، به ۱۴۸ حمله رسیدیم که بالاترین آمار حملات به مساجد در آلمان است. ما حدس می‌زنیم که تعداد موارد گزارش نشده نیز زیاد بوده است. در واقع، ما در طول مصاحبه با مدیران مساجد متوجه شدیم که بسیاری از حملات به مساجد به طور عمومی گزارش نشده است. البته از سال ۲۰۲۰ بحران کرونا آغاز شد و از این‌رو، ما در سال ۲۰۲۱، شاهد کاهش حملات به مساجد بودیم.

برخی از سازمان‌های اسلامی آلمان در سال ۲۰۲۰ مدعی بودند که شرایط سیاسی و موضع رسانه‌ها در آلمان موجب افزایش حملات به مساجد شده است. شما در این باره چه نظری دارید؟

شیما کوری: دقیقا زمانی که پوپولیست‌های راست‌گرا علیه مسلمانان کمپین راه می‌اندازند و رسانه‌ها درباره اسلام و مسلمانان گزارش منفی منتشر می‌کنند، شاهد افزایش حملات به مساجد هستیم. به نظر می‌رسد، مساجد به عنوان سازمان‌های گسترش‌دهنده تعصبات و درگیری‌های مختلف در داخل و خارج از آلمان، به شمار می‌روند. به عنوان مثال، در سال تحصیلی ۲۰۱۸، تعداد زیادی از مساجد اتحادیه ترکی-اسلامی دیتیب در آلمان، به دلیل عملیات نظامی ارتش ترکیه در عفرین، مورد حمله قرار گرفتند. این نشان می دهد که مساجد از سوی گروه‌های مختلف مورد حمله قرار می‌گیرند. به‌همین دلیل، ما معتقدیم که خطر حمله به مساجد بسیار جدی است و می‌تواند برای جامعه آلمان مشکل‌ساز شود. به طور مثال، در سال ۲۰۲۰، ۹ حمله موجب آتش‌سوزی در مساجد شد. همچنین ۲ حمله با گلوله هوایی و تعدادی تهدید به خشونت نیز به ثبت رسیده بود. خوشبختانه در این حملات به کسی آسیب نرسید، اما می‌توانست مشکلات جدی ایجاد کند.

جوامع اسلامی پس از تهدید به بمب‌گذاری به مساجد در سال ۲۰۱۹ و افشای برنامه‌های جناح راست در سال ۲۰۲۰، خواستار حفاظت بیشتر از مساجد شدند، آیا دولت‌های ایالتی آلمان، حفاظت از مساجد را افزایش داده‌اند؟

مریم کوچوک‌حسین: نگرانی جوامع اسلامی درست است.خطر حمله مساجد بسیار جدی است. این خطر زمانی بیشتر احساس شد که با تفنگ به مسجدی در هاله حمله کردند. یافته‌های ما نشان می‌دهد که هجمه زیادی علیه مساجد وجود دارد و این امر می‌تواند موجب گسترش خشونت علیه مساجد و مسلمانان شود. با این حال، ما همچنین دریافتیم که دولت‌های ایالتی آلمان، هیچ‌گونه اقدامی برای حفاظت از مساجد انجام نداده‌اند و شرایط مساجد مانند قبل است. این در حالی است که امنیت مساجد باید همواره مورد ارزیابی قرار گیرد.

شما چه توصیه‌ای به مقامات و سیاستمداران دارید؟

شیما کوری: توماس د‌مایزر، وزیر کشور وقت آلمان، گام مهمی برای رسیدگی به حملات به مساجد برداشت. این رویکرد باید دوباره اتخاذ شود. به ویژه، باید تدابیر امنیتی احتمالی برای مساجد در دستور کار قرار گیرد. علاوه بر این، دولت‌های فدرال و ایالتی، با همکاری نزدیک، می‌توانند کمک مالی برای اقدامات امنیتی به مساجد ارائه کنند. علاوه بر این‌ها، دولت فدرال باید گفت‌وگوی نزدیکی با جوامع اسلامی برقرار کند. همچنین سیاستمداران باید پس از حملات به مساجد، با جوامع آسیب‌دیده همبستگی نشان دهند. این موجب می‌شود که مهاجمان متوجه شوند که اقدامات آن‌ها علیه مساجد در جامعه آلمان قابل پذیرش نیست.

لینک گزارش:

Moscheeangriffe in Deutschland: „Die Gefahr ist real“